Tại cuộc họp Tiểu ban giúp việc Ban chỉ đạo Đề án số hóa truyền hình Việt Nam phiên họp lần 3 tại Bộ TT&TT sáng ngày 24/12/2013, ông Đoàn Quang Hoan – Cục trưởng Cục Tần số Vô tuyến điện đề xuất, Ban chỉ đạo xem xét, quy định việc chấm dứt kinh doanh các đầu thu truyền hình số mặt đất (STB) chuẩn DVB-T trên thị trường từ 1/1/2015. Đồng thời, các STB chuẩn DVB-T2 do các đơn vị, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cần đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật do Bộ TT&TT quy định, và phải có khả năng thu được các kênh không khóa mã, phục vụ nhiệm vụ chính trị của các mạng truyền hình số mặt đất khác nhau.
Phân công truyền dẫn các kênh thiết yếu để tránh chồng chéo
Theo báo cáo của Cục Tần số Vô tuyến điện, hiện nay 3 đơn vị được giao nhiệm vụ phát sóng truyền hình số mặt đất tại 5 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã truyền tải không khóa mã các kênh phục vụ nhiệm vụ chính trị. Cụ thể, VTV đã phủ sóng số mặt đất DVB-T2 tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, trong VTV phát không khóa mã các kênh VTV1, VTV2, VTV4, VTV3 HD và VTV6 HD. Dự kiến 1/1/2014, VTV sẽ phủ sóng số mặt đất tại Hải Phòng và Cần Thơ, trong đó VTV sẽ phát không khóa mã 5 kênh VTV1, VTV2, VTV3, VTV5, VTV6, riêng tại Cần Thơ sẽ phát sóng thêm CVTV1 và CVTV2. Đến khoảng tháng 4/2014, VTV sẽ phát sóng VTV1 HD và VTV2 HD không khóa mã trên hệ thống DVB-T2.
VTC hiện đã phủ sóng số mặt đất DVB-T tại 47 tỉnh, thành phố trên toàn quốc, truyền tải không khóa mã 24 kênh chương trình. Từ 15/9/2013, VTC đã chính thức phát sóng số mặt đất DVB-T2 tại Đà Nẵng. AVG đã phát sóng không khóa mã các kênh chương trình phục vụ nhiệm vụ chính trị trên toàn khu vực 5 tỉnh, thành phố.
Mặc dù 3 đơn vị kể trên đã thực hiện đúng phân công theo lộ trình phủ sóng số mặt đất, nhưng việc phát sóng các kênh chương trình phục vụ nhiệm vụ chính trị còn chồng chéo, trùng lặp giữa các đơn vị này. Ví dụ, VTV1, VTV2 đều được 3 đơn vị phát sóng trên cùng một khu vực. "Điều này gây lãng phí dung lượng truyền dẫn và phát sóng, lãng phí điện năng và các chi phí phát sóng khác, hạn chế số lượng kênh chương trình truyền hình được truyền dẫn, phát sóng trên các mạng", ông Hoan nhấn mạnh.
Đồng thời, hiện tại đầu thu do VTV cung cấp có thể thu được các kênh không khóa mã của VTC và AVG, nhưng đầu thu của AVG lại không thu được các kênh khóa mã phát trên hệ thống của VTV và VTC. Hiện trên thị trường đã bán nhiều STB chuẩn DVB-T2 của Trung Quốc với giá từ 600.000 đồng đến 700.000 đồng nhưng chưa được kiểm định về chất lượng.
Chính vì vậy, ông Hoan kiến nghị, cần có phân công cho truyền tải không khóa mã các kênh phục vụ nhiệm vụ chính trị để tránh chồng chéo. Đồng thời cần có chính sách quy định các đơn vị phải cung cấp ra thị trường các loại STB có khả năng thu được nhiều kênh không khóa mã của các mạng khác nhau.
Liên quan đến các ý kiến này, đại diện VTV cho rằng, VTV đương nhiên là sẽ phát sóng các kênh của VTV, còn để tránh chồng chéo thì nhà nước có thể xem xét cơ chế có cho VTC và AVG phát sóng các kênh phục vụ nhiệm vụ chính trị của VTV hay không.
Ngừng bán đầu thu số chuẩn DVB-T từ 1/1/2015
Bên cạnh đó, do VTC đã phát sóng số chuẩn DVB-T được hơn 10 năm nên hiện trên thị trường đang tồn tại khoảng hơn 3 triệu STB chuẩn DVB-T, khi nào VTC ngừng phát sóng chuẩn DVB-T thì những đầu thu này cũng không còn giá trị sử dụng. Vì vậy rất cần phải có định hướng để thị trường chuyển sang STB chuẩn DVB-T2 và Cục Tần số Vô tuyến điện kiến nghị, Nhà nước cần ban hành quy định ngừng kinh doanh các STB chuẩn DVB-T trên thị trường từ 1/1/2015.
Ông Lê Kinh Lộc – Phó Tổng giám đốc VTC cho rằng, việc điều chỉnh đầu thu AVG để có thể thu được các kênh quảng bá do VTV và VTC phát sóng cũng không có gì khó khăn, có thể làm được bằng việc cài đặt lại phần mềm. Còn về vấn đề các STB chuẩn DVB-T đang lưu hành trên thị trường cũng không phải là vấn đề lớn. Từ 3 năm nay VTC đã không còn cung cấp ra thị trường STB chuẩn DVB-T nữa mà chủ yếu là do các đơn vị, cá nhân tự nhập về. Do đó, việc tăng số lượng các kênh phát sóng DVB-T2 và chuẩn MPEG4, tăng số lượng các kênh có chất lượng HD phát miễn phí, cộng với giá STB chuẩn DVB-T2 đã giảm xuống thấp, người dân sẽ tự chuyển đổi sang STB chuẩn DVB-T2 sau một thời gian nữa.